انواع ام دی اف، مشخصات و ابعاد تخته mdf خام و روکش دار

در سال های اولیه استفاده از محصول MDF به عنوان جایگزین ورق های فشرده ای مانند نئوپان و تخته فیبر بود و به مرور زمان با ایجاد روکش های جذاب و متنوع جایگزینی مناسب و مرقوم به صرفه برای چوب طبیعی قرار گرفت.
این محصول از خرده چوب های نرم تشکیل شده و بر اثر گرما و فشاری که به آن ها وارد می شود تبدیل به نوعی از چوب می شود که در اصطلاح به آن ام دی اف خام می گویند.. MDF مخفف Medium-density fibreboard به معنای تخته فیبر با چگالی متوسط است.. به این نوع تولید روش خشک گفته می شود.

روش ساخت ام دی اف

روش تولید آن به این صورت است که ابتدا قطعات چوبی را در بخش چیپر به صورت چیپس در آورده و سپس چیپس‌ها را دفیبره می‌کنند. الیاف جدا شده با چسب مخلوط گردیده و به رطوبت مناسب می‌رسند. مخلوط الیاف و چسب در فرمینگ به‌صورت کیک در آمده و در پرس فشرده می‌شوند. تخته‌ها پس از سرد شدن، اندازه بری شده و بسته‌بندی می‌گردد.

ابعاد MDF به طور معمول 4100*1830، 3360*1830، 2440*1830، 2440*1220 میلیمتر می‌باشد. البته با سایزهای وارداتی از ایتالیا 4100*2100 و از اتریش 2800*207 نیز می‌باشد. ضخامت‌های معمول نیز 3، 4، 6، 8، 10، 12، 16، 18، 20، 25، 32، 38 میلیمتر می‌باشد که هر کدام کاربردهای خاصی دارد. مثلاً ضخامت‌های کم در حد 3 میلیمتر معمولاً در ساخت رویه درب‌ها استفاده می‌شود. (منبع راشا)

بر روی ام دی اف خام روکش های مختلفی می توان قرار داد که این کار در کنار زیبایی به دوام و کاربردهای متنوع آن نیز کمک زیادی می نماید. از جمله پرمصرف ترین نوع روکش ها ملامینه است. فرایند تولید به این صورت است که کاغذ نقش دار را به چسب مخصوص آغشته کرده و با ماشین پرس وکیوم با فشار و حرارت بالا بر روی تخته خام پرس و چسبانده می شود.

زیبایی ظاهری، عدم وجود معایب چوب طبیعی، سطوح صاف و متراکم، قابلیت ابزار زنی و ماشین کاری، قابلیت انجام روسازی های بسیار متنوع، مقاومت بالا و در نهایت قیمت مناسب از جمله ویژگی های استفاده از این محصول هستند.

امروزه دامنه بسیار وسیعی از ام دی اف در جهان تولید و به بهره برداری می رسند تا جایی که می توان تخته فیبرهای نیمه‌سنگین ام‌دی‌اف بسیار متنوعی ازجمله تخته‌های سه‌لایه یا یکنواخت و همگن، تخته‌های نازک و ضخیم در ابعاد مختلف، تخته‌هایی با فرم آلدئید، کم‌فرم آلدئید یا بدون فرم آلدئید، تخته‌های تبدیل به سایز شده، روکش‌شده، لبه‌چسبانده، نقش‌برجسته، قالب‌گیری‌شده، ابزارخورده، پروفیل‌شده، با دانسیته‌های بسیار متنوع (کم یا زیاد)، مقاوم در برابر رطوبت، آب، آتش، قارچ، حشره را جهت مصارف گوناگون انتخاب و استفاده نمود.

خصوصیات و کاربرد انواع مختلف MDF

انواع مختلف ام دی اف خصوصیات کاربری مخصوص به خود را دارند. از این محصول ارزشمند می توان در دکوراسیون داخلی، کابینت سازی، درب و پنجره سازی ، ساخت غرفه نمایشگاهی، صنایع مبلمان، انواع کف‌پوش‌، ساخت قفسه های فروشگاهی، تولید پارتیشن‌ های ثابت و متحرک، ایجاد دیوارکوب‌ های تزئینی، انواع پوشش‌های عایق و دکوراتیو سقف بدون محدودیت در ابعاد و فرم پذیری به کار گرفت.

مزایای ام دی اف

MDF به ‌دلیل ساختار یکنواختی که در هنگام پرس کاری تولید ایجاد می شود به دلیل بافت نرم راحت ابزار کاری می شود. تهیه پروفیل های مختلف و برش‌کاری با کمترین میزان خرابی صورت می گیرد. همینطور به دلیل سطح صافی که دارد قابلیت روکش‌کاری و رنگ شدن خوبی داراست. به آسانی تمیز می شود و نیازی به مواد شوینده خاص ندارد. در برابر رطوبت، پوسیدگی و خوردگی موریانه کاملاً مقاوم است. طول عمر بالایی داشته و نسبت به خمیدگی و پیچش مقاوم است. از دیگر مزایا می توان به خاصیت عایق صدا بودن نیز اشاره کرد.
ابعاد ام‌دی‌اف خام به‌طور معمول شامل
۴۱۰۰×۱۸۳۰ میلیمتر
۳۶۶۰×۱۸۳۰ میلیمتر
۲۴۴۰×۱۸۳۰ میلیمتر
۲۴۴۰×۱۲۲۰ میلیمتر
است. البته سایزهای وارداتی از ایتالیا ۴۱۰۰×۲۱۰۰ میلیمتر و از کشور اتریش ۲۸۰۰×۲۰۷۰ و ۲۶۰۰×۲۰۷۰ میلیمتر می‌باشند.

ضخامت‌های تولیدی هم در رنج ۳، ۴، ۶، ۸، ۱۰، ۱۲، ۱۶، ۱۸، ۲۰، ۲۵، ۳۲ و ۳۸ میلیمتر است. طبق اظهار دبیر انجمن چوب ایران تقاضا برای ام‌دی‌اف به‌طور تخمینی بالغ بر ۱۴۰هزار تُن در سال است (سال 1396). در بازار ایران ابعاد بزرگ با اقبال بیشتری مواجه است. ضخامت‌های در حد ۳ میلیمتر معمولاً برای در سازی استفاده می‌شوند و ضخامت‌های در حدود ۱۲، ۱۶ و ۱۸ میلیمتر از خریدار بیشتری دارند.

معایب ام دی اف

در کنار مزیت های ذکر شده صفحات ام دی اف نقاط ضعفی نیز دارند که قبل از به کارگرفتن آن نیاز هست بدانید. به دلیل بافت نرم معمولا پیچ ها با چند بار باز و بسته شدن لق می شوند و باید یا محل پیچ را تغییر دهید و یا از روشهای مرسوم دیگر مانند پین گذاشتن در سوراخ پیچ را محکم کنید. برخی از انواع این صفحات به میزان حرارت محیط حساس هستند. یکی از مخرب ترین معایب MDF این است که اگر روکش دچار خراشیدگی شود آب به راحتی درون صفحه نفوذ می کند و موجب پوسیدگی از داخل می شود. بخار فرمالدئید به کارگرفته شده در رزین هنگام تولید می تواند در طولانی مدت زیان بار بوده و بر سلامت افراد خانواده بخصوص سالمندان و کودکان تاثیر گذار باشد.

کاربرد ام دی اف نازک

در رده بندی خیلی نازك از ۵/۲ تا ۶ و ۴ تا ۶ میلیمتر تولید می شوند. از جمله مصارف آن جهت ساخت كف كشو، پشت كابینت، رویه در، دیوارکوب، پوشش سقف، غرفه نمایشگاه، پشت صندلی، صنایع اتومبیل سازی و سازه های انحنا دار می توان اشاره کرد. با وجود ضخامت کم تمامی ابزارکاری و خدماتی که بر روی MDF معمولی انجام می شود را بر روی ورقه نازک هم می توان انجام داد.

کاربرد ام دی اف ضخیم

استاندارد رده تولید MDF ضخیم ۴۵-۳۰ و ۶۰-۴۵ میلیمتر تعریف شده است. از جمله مصارف آن جهت ساخت سازه های معماری، ستون، پایه میز، رویه كاری كابینت، كف نیمكت می توان نام برد.